Er is in Nederland een actieve markt voor dossiers van mensen die worstelen met financiële problemen.
Bewindvoerders, die normaal gesproken hulp zouden moeten bieden, kopen en verkopen deze dossiers aan elkaar. Hierdoor worden de cliënten vaak geconfronteerd met kosten die kunnen oplopen tot wel 1000 euro per keer.
“Mensen die al niets hebben, worden op deze manier gezien als een investeringsobject.” Op dit moment staan er 266.000 mensen onder bewind in Nederland.
Dit betekent dat zij als gevolg van langdurige schulden of mentale problemen, zoals dementie, niet zelfstandig hun financiën mogen beheren. Bewindvoerders nemen deze rol op zich.
Sommige bewindvoerders kopen echter dossiers van hun cliënten en verkopen deze door, met grote financiële gevolgen voor de betrokkenen, zoals blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws.
Bewindvoerders die hun praktijk willen uitbreiden, betalen voor dossiers van collega’s die stoppen of met pensioen gaan.
De bedragen variëren van 300 tot 1500 euro per dossier. Sociaal bewindvoerder Nelis van Steenhoven slaat alarm:
“Ik krijg regelmatig verzoeken om nog wat dossiers op te kopen,” zegt hij. “Mensen die al niets hebben, worden zo behandeld als een investeringsobject.”
De frequentie waarmee cliënten kosten in rekening gebracht krijgen bij de doorverkoop van hun dossier is onduidelijk. De Raad voor de rechtspraak meldt dat wekelijks tussen de 150 en 230 keer per jaar meerdere dossiers worden uitgewisseld tussen bewindvoerders.
De kosten die hiermee gemoeid zijn, variëren per situatie en zijn afhankelijk van de beoordeling door kantonrechters.
Het kopen van een bewindsdossier kan aantrekkelijk zijn, aangezien bewindvoerders een deel van de kosten direct kunnen doorberekenen aan hun cliënten.
Nieuwe cliënten moeten vaak ‘aanvangskosten’ betalen van 751 euro en vertrekkende bewindvoerders rekenen 281 euro aan voor een ‘eindafrekening’.
Het totale bedrag kan oplopen tot meer dan 1000 euro, zonder dat de cliënten hierom hebben gevraagd voor een nieuwe bewindvoerder.
Sociaal jurist André Moerman, gespecialiseerd in bewindszaken, merkt op dat aanvangskosten vaak onterecht in rekening worden gebracht.
“Aanvangskosten zijn bedoeld voor situaties waarin iemand voor het eerst onder bewind komt en er veel werk nodig is om de financiën op orde te brengen,” aldus Moerman.
“Maar als een bewindvoerder met pensioen gaat of door de rechter wordt ontslagen, wordt een bestaand dossier overgedragen en heeft de nieuwe bewindvoerder daar meestal veel minder werk aan.”
Zelfs bij ontslag van bewindvoerders door de rechtbank wegens wanpraktijken, dienen cliënten ‘aanvangskosten’ te betalen aan de nieuwe bewindvoerder.
In een recent geval werden 34 cliënten van bewindvoeringskantoor Stichting Zonder Zorgen in Almelo, waar de kantonrechter onmiskenbaar slecht bewind vaststelde, een nieuwe bewindvoerder toegewezen die zij zelf de aanvangskosten van 751 euro moeten betalen.
